Ik ben nooit in De School geweest. Mijn jonge collega’s gaan er graag naar toe en ik vind dat ze hun plek moeten hebben zonder een “vroeger was het allemaal beter” zeur in de buurt. Allemaal onpretentieuze figuren overigens die gewoon van feesten en goede dansmuziek houden, als Amsterdammers altijd wat te klagen hebben maar over het algemeen wel tevreden lijken te zijn over de club. Ik heb dus geen enkele emotionele investering in De School, los van een algemene interesse in de staat van muziek en het Amsterdamse clubleven. Maar sinds kort rommelt het rond De School. Ik hoef het niet samen te vatten, dit artikel van 3Voor12 legt het piekfijn uit.
Persoonlijk denk ik dat de leiding dit het beste had kunnen negeren en de storm laten overwaaien. Er komt altijd, meestal binnen een paar dagen, een nieuwe hype om je boos over te maken. Nu de club toch gesloten is, had men in stilte aan een voorzichtige heroriëntatie kunnen werken met een residency voor DJ Stingray. Maar los van strategie, mis ik in de analyses het benoemen van een dieper probleem.
De School is grotendeels een kopie van de beroemde Berlijnse club Berghain, wat bij mij in eerste instantie irritatie oproept. Kunnen Nederlandse hipsters weer niet zelf iets verzinnen? Maar als je even rustig in- en uitademt komt de gedachte op: nou en? Succesvolle clubs zijn altijd gekopieerd, niemand vindt het wiel opnieuw uit en echte innovaties zijn schaars, zeker onder de genadeloze dictatuur van het neoliberaal-entertainment-complex. Is De School elitair? Waarschijnlijk wel, maar dat iets bestaat, een creatieve ruimte, waar niets was, is al een prestatie op zich. Het vormt een hele specifieke sociale constructie met bepaalde regels, verwachtingen en omgangsvormen. En die moet matchen met jouw, hier ga ik hardcore sociologie, habitus. Eigenlijk is het enige deurbeleid dat een ware aristocratie nodig heeft iemand met een teller zodat je weet wanneer het te vol raakt.
De School is duidelijk niet de vijand. Het is een exponent van een hyperreële, 21ste eeuwse clubervaring waar ik geen feeling mee heb, maar dat heb ik ook niet met talloze festivals die een bepaalde lifestyle met heel veel bier en biologisch eten verkopen. En daar ligt al een tijd een van de problemen. House is wat mij betreft in de basis een egalitaire muziek, die de relatie tussen artiest en publiek deconstrueert en de collectieve ervaring belangrijker acht dan financieel gewin. Open voor iedereen, minimale security, openlijk drugsgebruik mocht je daar behoefte aan hebben, een plek om te kunnen verdwijnen uit de dagelijkse sleur, ontsnappen aan de druk van het panopticon en het continu ophouden van maskers. Het moet in principe voor iedereen toegankelijk zijn zoals een van de canonieke teksten, ‘My House’ van Chuck Roberts, vastlegde: “You may be black, you may be white; you may be Jew or Gentile. It don't make difference in our House.” Clubs die hier tegen zondigen zijn de moeite gewoon niet waard, nooit geweest ook. De logische conclusie is dan om te stellen dat je zelf een beter feest moet organiseren, dat wat Multigroove begin jaren ‘90 daadwerkelijk deed als antwoord op het snobisme van de Roxy. Maar dat waren andere tijden.
Want het ware probleem is de neoliberale stad, gericht op het maximaliseren de geldstromen van toerisme en de consumptie-ervaring, het wegdrukken van mensen met een laag inkomen, gevolgd door die met een middeninkomen. Het wordt steeds lastiger om alternatieve clubs te beginnen en de neoliberale stad duldt geen onbestemde gebouwen waar zulke feesten kunnen plaatsvinden want ongebruikte ruimtes zijn economisch een doodzonde. De politie zal altijd de hoogste prioriteit geven aan het stoppen van feesten in dit soort overgebleven ruimtes. De School is voorlopig een plek gegund in deze constellatie maar laat er geen twijfel over bestaan: het Amsterdamse stadsbestuur functioneert primair in dienst van projectontwikkelaars en zal wanneer het de kans krijgt De School laten platwalsen voor een hotel of een ander high-end project om fout geld in te pompen. Kortom, kies je vijanden en doelwitten zorgvuldig, straks ben je nostalgisch naar je schooltijd
