Retro Subliem

Voor het eerst in 23 jaar een nieuwe single van Chic. Ik heb hem braaf geluisterd. En daarna nog een keer, en nog een keer. En na twaalf keer moest ik mezelf dwingen om iets anders te gaan doen. Pure ontroerende euforie zoals alleen Chic dat kan. Met uitzondering van twee geluidseffecten—en zelfs daar kun je over twijfelen—klinkt het precies alsof het tijdens de ‘Good Times’ sessies had kunnen zijn gemaakt. Maar als je opeens merkt dat je op zijn Nile Rodgers luchtgitaar speelt, maakt dat totaal niets uit. Dit is kortom, retro subliem. De tekst hint er ook naar, half verontschuldigend (“I don’t want to live in the past/But it’s a nice place to visit”) en gebruikt achteloos ook nog wat intertekstualiteit. Bovendien, een ambachtsmeester als Rodgers hoeft helemaal niets meer te bewijzen. Het enige minpunt aan de single is de lengte. Vijf minuten is veel te kort. Dit schreeuwt om een 16-minuten edit, met pieken, dalen, opdoemende strijkers en steeds maar weer die gitaar.

Een raam naar een verloren cultuur

Chic blijft mij altijd fascineren. Er zou een Barthesque term moeten bestaan voor het volgende fenomeen dat bij Chic op zijn sterkst is omdat de muziek zelf al een achteloze lichtvoetigheid bezit, namelijk de manier waarop muziek als een soort raam naar een tijdperk functioneert. Niet als louter persoonlijke herinnering maar het gevoel dat je door de muziek heen een hele cultuur hoort. Door ‘Everybody Dance’ hoor je 1978 in zijn totaliteit, een lichte cultuur, in de zin dat alles nog niet is doortrokken van ironie, cynisme en een overdaad aan kennis. Een zekere naïviteit. Dat gewicht is een van die dimensies van de hedendaagse cultuur waar je moeilijk de vinger op kan leggen maar wel degelijk zorgt voor een gevoel van instant inertie, hoeveel nieuwe artefacten er ook worden geproduceerd. Een zwaarmoedigheid van kennis. En je zult er mee moeten leven want in de sociaal-technologische constellatie waarin we nu leven is dit onmogelijk om te veranderen.

Een mogelijke uitzondering? Grimes. Zij is zo alleen en omgeven van een optimistisch aura dat als we in een soort Philip K. Dickachtige valse realiteit leven zij als enige uit het echte 2013 komt.

(Wie bij dit laatste denkt  “waar heeft hij het over?”, leestip: TheMan In The High Castle)