Autechre in De Melkweg

30 jaar later weer in Amsterdam. Een andere Autechre maar wel een die de belofte van continue vernieuwing blijft nastreven. Een zo donker mogelijke zaal wat het eenvoudiger maakt om met je ogen dicht te luisteren en de muziek te volgen in zijn continue verandering. Een prachtig begin dat meteen mijn twijfels wegneemt. Subtiel komen de ritmes op en dan, zo ingenieus, het geluid van elektriciteit met een eigen onvoorspelbaar patroon...of is dat de bron van de technische problemen? Na een korte pauze pakken ze stevig door. Ik woonde hier als kind 100 meter verder. Dan zijn ze op de top van hun kunnen. In een draaikolk van drums bevindt zich de embryo van een wonderbaarlijk kwetsbare melodie. Acid-lijnen op geologische wijze platgedrukt door massa’s bas. Industrial. Dub. Electro. 22ste eeuwse jazz. Ritmes beginnen te draaien en vervormen als digitale lotussen uit een anime. Soms lijken ze de controle kwijt te raken over de drums. Ik ben mijn fietslichten vergeten. Het laatste level van Boulderdash op bizar hoog tempo. Even een rustpunt en weer verder. Totdat ik plots ben verzadigd, de concentratie is op en er rest onderwerping. Wel zin in bier nu, ga ik weer voor de crème brûlée stout? Een ideale Autechre-set duurt 60 minuten. Alles erna sta ik beleefd met vermoeide benen uit, maar er is geen eer meer aan te beleven. Michael Mann: "De echte film begint wanneer je de bioscoop verlaat." En het besef dat dit is hoe ver muziek op het moment gaat, het buitenaardse raakt, het onmenselijke voelt, herkent en een plek moet geven. 

Aevontuurlijke radio

Autechre lijkt meestal te opereren in een eigen universum. Een indruk die versterkt wordt doordat je meestal naar hun muziek luistert als albums. Daarom is hun serie van mixes voor BBC6 Artist in Residence zo intrigerend, met de mixes van een uur plaatsen ze zichzelf in een open wereld van invloeden en geestverwanten, alles experimenteel en vrij, als muzikaal statement vele malen interessanter dan vrijwel alle platen die dit jaar zijn uitgekomen en nu in een stortvloed aan lijstjes voorbij trekken. Het is een levende muziek, avontuurlijk, vol onbekende namen, zonder aanzien van genres en met een energie die ik associeer met de periode 1980 -1999. Ik bedacht dat Autechre een zekere niche als dj’s kunnen innemen en uitwerken die zeer verfrissend zou zijn: heel persoonlijk, nonlinear, het plezier van de continue verrassing.

ae: een handreiking aan de fantasie (draft 7.30)

Een uitstekend moment om dit artikel dat ik destijds voor De Subjectivisten schreef enigszins geremastered en met een bonustrack te publiceren.

 

0. autechre are original hardcore niggaz who dont need winking indie organ riffs and shit in their songs

   zoals gelezen op I Love Music

1. Voor de eerste keer een nieuwe Autechre plaat opzetten is altijd speciaal. Een lawine van “hoe verzinnen ze het toch?”-momenten. Ritmes die niet lijken te kloppen, melodieën die halverwege overslaan in een ander geluid en ontelbare vormen van ruis die door muziek zijn geweven.

xylin room: ik ben een astronaut die is neergestort op een onbekende planeet waar ik noodgedwongen een nieuw leven moet beginnen, voor altijd afgezonderd van de mensheid. Het is een droge planeet. Wit. Ik woon bij een meer gevuld met een mysterieuze zilveren vloeistof. De waterspiegel is altijd glad. Over het oppervlakte rollen talloze vreemde insecten, de enige bewoners van deze wereld. Er is niks te doen behalve jezelf overgeven aan pure nostalgie. In de glinstering van het meer verlies ik mezelf in dagdromen, herinneringen aan dansen. 1991. Rave.

2. Draft 7.30 is gestoken in de mooiste hoes sinds Amber.* De abstractie tot haar logische conclusie uitgewerkt. Geen digitale lelijkheid meer maar drie balken: Groen/Licht Groen/Zwart-Wit Gestreept. Suggestie van een orde die voorbij de directe waarneming ligt. Symbool voor de muziek van Draft 7.30? Of herinneringen aan jaren zeventig behang? Verlopen futurisme.

(* Dat bleek uiteindelijk de hoes van de promo-cassette te zijn. Pas jaren later ontdekte ik tot mijn afgrijzen de werkelijke hoes, ironisch genoeg mijn minst favoriete Autechre-hoes en heel digitaal.)

IV VV IV VV VIII: er wordt iets aangedraaid…en losgelaten waardoor we naar voren schieten. We zweven rustig in positie. De tijd wordt stroperig als resultaat van de collectieve spanning die het zicht op de vijand, verborgen in het asteroïdenveld, veroorzaakt. Dan gaat alles los. Waanzin van onmenselijke snelheid, reacties op gebeurtenissen in de toekomst. En zoals in een goede samoeraifilm is het gevecht bijna meteen voorbij. Een laatste schermutseling en dan kalmte. De bries van de overwinning.

3. Het hoge woord er dan maar in een vroeg stadium uitgooien: Draft 7.30 is geen revolutie in het oeuvre van Autechre. Iedereen brengt zijn eigen breekpunten aan. Draft 7.30 is een evolutie ten opzichte van Confield, het is aan die plaat gebonden zoals Amber dat is met Incunabula, Chiastic Slide met Tri Repetae. Het proces van uitwerken, nuances aanbrengen.

6ie.cr: Engeland 2003 in een alternatieve toekomst waar geen oliecrisis heeft plaatsgevonden, Thatcher nooit de macht heeft gekregen, waar 1987/1988 is blijven doorwerken. Alle utopische dromen belichaamd in futuristische architectuur. Engelse excentriciteit tot norm verheven. Plezier is werk, geen zonde.

4. Meer dan ooit is Arthur Rimbauds beroemde idee van ‘een systematische ontregeling van de zintuigen door rationele middelen’ van toepassing op de muziek van Autechre.

tapr: het geluid van een smeltende piano. De muren geven een vaal schijnsel af. Een smaak van metaal in de mond. Draaien de wijzers van de klok terug? Gedachten vallen weg in een tunnel die oneindig blijkt te zijn.

5. Omdat het vriest, loopt de batterij van mijn walkman sneller leeg. Als ik op play druk om verder naar Draft 7.30 te luisteren, blijft de motor met een laatste krachtsinspanning duwen. Het resultaat is een licht tikkend geluid. Even ben ik verward: “was ik hier gebleven?”

suprripere: een droom zwerft zoekend door de nachtelijke stad. Eindelijk vindt het zijn slachtoffer en wringt zich door je schedel heen. In je hoofd ontpopt de nachtmerrie zich die wild begint te snijden. Geschrokken word je wakker. Je start de routine van de dag en stapt je huis uit. De wereld is gehuld in een gele mist. Overal krioelen kleine machines die alles in puin hakken, gecoördineerd door vormloze wezens van vloeibaar metaal die boven de stad zweven. Naar verloop van tijd beginnen de machines door de realiteit zelf te hakken. De witte vlekken worden steeds groter.

6. Nieuwe geluiden? ‘6ie.cr’ kan met wat goede wil worden opgevat als hun interpretatie van two-step, de enige knipoog naar hedendaagse muziek buiten Autechre’s eigen hermetische geluidswereld om. Wat Draft 7.30 een eigen karakter geeft qua textuur is het op onregelmatige tijdstippen opduiken van ouderwetse geluiden: een klassieke hiphop-loop, een ravemelodie, een melodie in de stijl van Blade Runner.

theme of sudden roundabout. Ik ben verwikkeld in een heftige wedstrijd van een spel dat vergelijkingen vertoond met squash. Mijn tegenstander is een elegante alien. Omdat we aan elkaar gewaagd zijn, bestrijden we elkaar ook met telepathische middelen. Hij probeert me af te leiden met pastorale beelden uit mijn jeugd. Ik tracht zijn gedachten te verstoren met ruis. Dan synchroniseren onze gedachten: het spel zal eeuwig doorgaan, we weten precies waar elke bal zal vallen. We moeten lachen om de absurditeit van het spel en prompt stuitert de bal twee keer. Het universum verdwijnt.

7. Bij elke nieuwe release de vraag: wat is de verhouding tussen ritme en textuur? Het wordt steeds duidelijker dat mijn persoonlijke wensdroom van een Autechre dat de ritmes voor een keer laat rusten en hun gevoel voor melodie in alle openheid laat horen nooit in vervulling zal gaan (zou er ergens een parallelle wereld zijn waar Autechre bezig is de melancholie van Amber album na album te perfectioneren?) Die wensdroom zal niet in vervulling gaan omdat ritme op Draft 7.30 meer dan ooit textuur is: tracks worden onder gestrooid met tikken en gruis. Hoe lang nog voordat Autechre-tracks bestaan uit ritmische ruis?

vl al 5: Detroit, 3018. Een complexe liefdesscène in het schijnsel van de stad. Elke aanraking wordt versterkt door speciale handschoenen, plezier cirkelt in nieuwe patronen over de huid. Rillingen over haar rug die te heftig zijn. Verwarring die op mij overslaat. Er is een soort climax die op heerlijke wijze uitsterft.

8. Terugkerend discussie: de relatie techniek <> gevoel. Het blijft verbazingwekkend om te horen dat Coltrane in zijn tijd een controversieel figuur was die menigmaal werd beschuldigd van krachtpatserij of een overdaad aan techniek dat “het gevoel” zou overschaduwen. Het is een controverse die Autechre achtervolgd, de voortdurende technische innovatie wordt steevast verward met kilte. Toch is er een mysterieuze gloed in hun muziek die moeilijk is te verklaren. Het heeft me altijd bevreemd hoe Autechre epigonen aantrekt, in hoeveelheden die zelfs Aphex Twin of Boards of Canada overtreffen. Wat lijkt te fascineren is de techniek, een uitdaging van het ontrafelen van de methode om vervolgens zelf puzzels te bouwen. Die gloed echter, die ontsnapt.

p.:ntl: een tocht door steden die aan elkaar gegroeid zijn, een onwerkelijke verzameling hoogbouw afgewisseld door industrieterreinen die fungeren als musea. Op de radio heersen Detroit bas en Sheffield gruis totdat de muziek wreed wordt onderbroken door politieke speeches van fundamentalistische aliens. De radio pikt een nieuwe zender op met een speciale live uitzending van een gamelan concert gespeeld door een verzameling Aphex Twin klonen. Het klinkt niet van deze wereld.

9. Ik had het over een gloed. Wanneer Autechre deze weet te vangen zijn ze de soulband van de 21ste eeuw. Natuurlijk hebben we het niet over soul als gemanierd overzingen maar als een glimp van iets voorbij jezelf, de ruimte tussen mens en machine. Het leek altijd een proces van vangen, een methode die met een duistere logica wegtikt totdat plotseling de beats wegvallen en een subliem geluid/melodie zich bevrijdt en vervolgens in volle glorie schijnt. Die methode gebruiken ze op Draft 7.30 vrijwel niet meer. De interesse is verlegd naar het invoegen van op het eerste gehoor incompatibele ritmes, die naar verloop van tijd toch synchroon lopen. Draft 7.30 lijkt Autechre’s meest ontzielde plaat, de tracks klinken als afstandelijke denkexperimenten. Toch blijkt met name de tweede helft van de plaat gevuld met prachtige melodieën die meer dan vroeger verweven zijn door het hele nummer. Desondanks lijkt de soul van Autechre steeds meer te worden bewogen door gevoelens van verlies, negatie en dreiging. Als ze niet uitkijken raken ze hun mooiste titel kwijt aan opkomende man Jan Jelinek wiens kraakjes zich minder aantrekken van wiskundige vondsten en direct op zoek gaan naar de warme gloed van verlangen en verwondering die de in het lichaam gedistribueerde ziel veroorzaakt. Microsoul.

v-proc: een ruimtestation gespecialiseerd in de verwerking van vuil achtergelaten door ontelbare lanceringen van kolonisatieshuttles werkt op volle toeren. Het pompende ritme van het proces is perfect. In de werkploeg maken de rasta’s de dienst uit op muziekgebied. Druk blowend zetten ze een gigantische gettoblaster neer en met geconcentreerde blikken timen ze het begin van de muziek zodat op het moment dat de metalen dub de ruimte in wordt geslingerd deze exact is gesynchroniseerd met het geluid van de lopende banden en machines. Ooit hopen we op een soundclash met een rivaliserend ruimtestation vol gitaarjengelende bleekneusjes.

10. Maar wat willen ze eigenlijk? Een deconstructie van electro? Een lange studie naar pre-oedipale auditieve werelden voltooien? De schoonheid van wiskunde eren? De mooiste suggestie blijft natuurlijk de meest onverwachte: Autechre’s eigen omschrijving van hun muziek als nieuwe folk. Een slimme omzeiling van hun mechanische/dehumaniserende imago. Autechre wordt daardoor ook heel Engels: ze bouwen steeds maar weer nieuwe soundtracks voor wat Eno zo treffend Another Green World noemde. Engels groen geïnfecteerd met de moderne kathedralen van viaducten, verwaarloosde tuinsteden, de romantiek van wegroestende industrie, een vervlogen empire van droomkoloniën.

reniform plus: zonsondergang over de smaragd gekleurde oceaan. Radioactieve deeltjes van neerstortende ruimtestations stuiteren door de hemel. Een magisch schouwspel van licht. Ik kus haar en het voelt echt, ook al kan ik in mijn fantasie haar mechanische hart horen tikken. Tijd valt uit elkaar, versnelt en wordt vervolgens vloeibaar. Plotseling rennen we door het zand richting zee. Het maakt toch allemaal niets meer uit. Hoe zal het water voelen?

11. Twintig jaar later. De keurige heruitgave in uitklaphoes (derde in reeks van vier die niet door The Designers Republic werd ontworpen…“I Was Today Years Old”) met daarin twee kloeke vinylschijven (dat had ik in 2003 nooit voorspeld.) De onvermijdelijke vraag: hoe klinkt Draft 7:30 in de toekomst? Goed, minder complex dan ik me kan herinneren. Een reden waarom ik destijds naar fictie greep was dat ik moeilijk grip kreeg op de muziek. En dat is ergens nog steeds het geval. Het is fraaie muziek, onmiskenbaar Autechre, maar het is misschien hun meest “anonieme” plaat naast Exai (2013). Ik durf wel toe te geven dat wanneer iemand me de plaat in een Pepsi-test had laten horen ik waarschijnlijk in eerste instantie geen nummer had kunnen herkennen. Zoals ik wel kan met tracks van Quaristic, Oversteps of NTS Sessions (Autechre-titels begin ik niet eens over, ik kan alleen ‘Basscadet’ en een aantal titels van Amber moeiteloos noemen.) Nu ik de tekst heb herlezen herken ik een aantal nummers in de beschrijving al denk ik ook soms “Je hoorde hier wat in?” De ambient Autechre heb ik uiteindelijk gekregen. En dat heeft hun muziek uiteindelijk goed gedaan door voor meer contrast te zorgen. Verder lijkt een periode van twintig jaar weinig waarde meer te bevatten. Voorheen onvermijdelijk een breuk tussen tijdperken, oude en nieuwe geluiden, nu gewoon een aantal Autechre-platen geleden. Draft 7:30 klinkt ook niet ouderwets, ware het een lost tape zou je hem stiekem na PLUS (2020) kunnen uitgeven en dan zou het alleen een handvol hardcore liefhebbers opvallen. Ik weet niet zo goed wat dat betekent. Zijn we gewend geraakt aan Autechre, hebben ze sinds Confield (2001) een bepaalde manier van musiceren verfijnd die geen grote omslag kan veroorzaken of hebben ze de laatste twee decennia te weinig concurrentie gehad? Misschien maakt het niet meer uit en worden we binnenkort overspoeld door een nieuwe golf van gegeneerde kloons, moeten we ons opmaken voor de Turing test van muziek die de deur opent naar een overdaad van het bekende. Een alles tot stilstand brengende atemporaliteit waarin de mens langzaam wegzakt.

Αὐτεχρε

“For a long time I stayed away from the Acropolis. It daunted me, that somber rock. I preferred to wander in the modern city, imperfect, blaring. The weight and moment of those worked stones promised to make the business of seeing them a complicated one. So much converges there. It’s what we’ve rescued from the madness. Beauty, dignity, order, proportion. There are obligations attached to such a visit.”

 

Don DeLillo – The Names

Ik kon mij die luxe niet permitteren. De dag na aankomst moest ik onvermijdelijk naar de Akropolis. Een ochtendklim leek mij gezien de opkomende hitte beter, om in de avond terug te keren voor de muziek. De Akropolis? Die ontelbare afbeeldingen die je van kinds af aan ziet (encyclopedieën, Grote Steden kwartet, schoolboeken, Griekse restaurants, reisbureaus) bereiden je toch niet voor op de eerste blik die me onverwacht ontroerde. Moeilijk te achterhalen waarom. Misschien omdat dit soort bezienswaardigheden meestal kleiner blijken te zijn dan je verwacht. Dit is groter dan de verbeelding, veel groter. Ik was nog geen 24 uur in de stad, een echte stad van hitte, lawaai, geuren en continue beweging, maar het voelde alsof ik er al veel langer was. Het optreden van Autechre, toch in eerste instantie de reden om eindelijk naar Athene af te reizen, werd al snel een bijzaak, ook iets wat ik nog moest doen. In Athene zie je alles al snel in het juiste perspectief. Autechre, Nederland, Amsterdam, het digitale domein. Een ander soort ritme, een ander verlangen.

Voordat ik afreisde was er een moment waar ik van de hele ervaring een geheim wilde maken. Het anti-social media evenement, iets wat enkel is gebeurd voor degenen die erbij waren. Zonder het plichtmatig plaatsen in de timeline, een gebaar van opschepperij om de tweede identiteit te bevestigen, de status van overbluffen, een kort lidmaatschap van de Insta-jetset, dat toch met een beweging van de steeds strammere wijsvinger onderdeel wordt gemaakt van een vergeten rivier aan beelden. Autechre lijkt zich hiervan bewust. Zelfs in het Odeon van Herodes Atticus, de parel van het Atheense culturele leven, speelden ze in het donker waarbij van te voren vriendelijk werd verzocht om geen opnamen of foto’s te maken. Iets waar de in wezen anarchistische Athener zich voor het grootste gedeelte verrassend genoeg aan hield. Het dwingt je om te luisteren, zonder beeldscherm, en vervolgens de gebeurtenis te verhalen. 

 

Niet dat de Griekse avond een complete duisternis kan verwezenlijken. In het samenspel van een zomerse sterrenhemel, het schijnsel van de stad en de gouden stralen van het Parthenon ontstaat een schaduwwereld die uitstekend zal passen bij wat Autechre aan het publiek presenteert. Het Herodeion is vanzelfsprekend indrukwekkend, half ruïne, half gerestaureerd Romeins theater met keurig geplaatste kussens op het marmer. Die eerste verwondering kon je verwachten. Al snel werd echter mijn aandacht verlegt naar het binnenstromende publiek. In plaats van de bierzeulende kalende man van middelbare leeftijd in zwart T-shirt en de smartphone/hipster Mensch-Maschine blijkt de Atheense cultuurliefhebber de overhand te hebben. Vaak goed gekleed, soms al van pensioengerechtigde leeftijd, afgewisseld met veel jonge stellen, een handvol kinderen. Alles ademt een kalme nieuwsgierigheid uit.

Ik ga ervan uit dat Autechre dit niet wist en bovendien denk ik dat ze het totaal niets kan schelen. Van te voren had ik me natuurlijk en bepaalde voorstelling gemaakt hoe Autechre bij de Akropolis zou kunnen klinken. Bijvoorbeeld als een soort ode aan de omgeving en architectuur, een meer etherische Autechre die een αλήθεια weet te ontsluieren. Heel even lijkt zoiets in gang te worden gezet waarna 70 minuten compromisloze techno uit de diepe 21ste eeuw volgen. De essentie. Drum, bas en geluiden. Vrijwel geen melodie. Letterlijk elke maat verschilt steeds van de voorafgaande. Ik kan er in het begin moeilijk grip op krijgen. Pas wanneer ik mijn ogen sluit word ik direct in de muziek gezogen, ontvouwt zich een domein waarin steeds kleine veranderingen plaatsvinden, een soort submoleculaire realiteit waar onvoorstelbare processen hoorbaar worden gemaakt. Kristallen draaien, materie stolt, tijd vloeit plotseling weg, atomen worden omgevormd tot onbekende entiteiten, deeltjes botsen, flitsen en verdwijnen om nooit meer terug te keren. Het is op geen enkele conventionele wijze te omschrijven als mooi. Tijdens het laatste kwartier begint de muziek enigszins te ademen al zal een zalvende melodie nooit verschijnen. Het is na dertig jaar onwerkelijk om te concluderen dat Autechre nog nooit zo radicaal heeft geklonken. Een enkele Griek is voortijdig weggeslopen maar na afloop klinkt zowaar een enthousiast applaus in plaats van een verbaasde stilte.

“Noise is a kind of rain to Athenians, an environment shaped by nature.”

Don DeLillo – The Names

Later die nacht, wanneer ik nog verdwaasd aan een halve liter Mythos sip op het balkon van mijn hotelkamer in Omonoia, luister ik naar het verkeer dat zeven verdiepingen lager doorraast. De monotone ruis van weleer is veranderd. Opeens hoor ik dat het steeds anders is, een aaneenschakeling van nooit op dezelfde manier knetterende brommers, piepende remmen, bussen die zuchtend openen, schijnbare stiltes voor rode lichten die al snel weer teniet worden gedaan. En dit 24 uur lang. Kortom, de Athener moet Autechre haast instinctief begrijpen.

Maar er is, denk ik, meer. Autechre eerde de Akropolis op een veel eerlijkere manier dan ik vooraf fantaseerde. In plaats van altijd maar terug te kijken, de ruïne van democratie te eren, richtte Autechre de blik strak richting de toekomst. Dit was een aankondiging van het eind van de mens. Het onvermijdelijke loslaten van de idealen van de Westerse beschaving. Aan de voet van de Akropolis werd een nieuwe wereld hoorbaar, zonder de glamour van de cyborg als aristocratische mens-machine. Dit is de komende wereld waar algoritmen, het proces, elektronische pulsen, draadloze kennis, het multiversum van enen en nullen, een planetaire dictatuur vormen waarin organismen getolereerd worden maar zonder enige consequentie mogen verdwijnen. Autechre lijkt zelf al regelmatig de controle te zijn kwijtgeraakt over de muziek. Die controle was misschien altijd een illusie, de mens heeft waarschijnlijk nooit echt een kans gehad. Aan de voet van een van zijn hoopvolle visioenen krijgen de ruïnen een nieuwe melancholische lading terwijl de sterren op veilige afstand toekijken wat gaat volgen.

Het merk Autechre en het vooruitgangsgetto

Ik viel afgelopen vrijdag pas laat in de livemix van Autechre voor NTS en moet eerlijk toegeven dat ik eerst dacht dat de Internetverbinding hakkelde. Net toen ik teleurgesteld de browser wilde dichtklikken, begon mijn bewustzijn zich te adapteren en werd het gekraak zoiets als muziek, buitengewone muziek, onze elektronische versie van freejazz. Gelukkig kun je de mix hier luisteren en vreemd genoeg publiceerde Solid Steel dezelfde dag een tweede mix in dezelfde duistere stijl. Is dit een nieuwe strategie van Autechre? Een aanloop tot nieuw werk?

In ieder geval zetten de twee mixen mij aan het denken over Autechre zelf. Hoe het duo na bijna 25 jaar stug grenzen blijft verleggen, maar ook in een welhaast omheinde niche is geplaatst. Een soort afgelegen laboratorium waar alleen insiders interesse in tonen en dat losstaat van de rest van de muziekcultuur. Alsof Autechre voorspelbaar is in zijn onvoorspelbaarheid en dus geen aandacht verdient. Het geluid van de mixen kun je al jaren horen op festivals gewijd aan avant-garde en elektronische muziek, maar dat Autechre ze gebruikt maakt het op een of andere manier anders. Want ergens is Autechre, ondanks de bovengenoemde isolatie, een sterk merk. Waarom?

Hoe experimenteel Autechre ook klinkt, het duo heeft altijd een vage relatie met dansmuziek behouden (sporadisch wil een remix, zoals hun recente herbewerking van Russell Haswells 'Heavy Handed Sunset', zelfs bijna conventioneel dansbaar zijn.) Ze zijn in al die jaren braaf bij het Warp-label gebleven, dat overigens zelf sinds mensheugenis geen dansvloerkrakers meer uitbrengt. Maar de ritmische basis van Autechre is altijd gebleven. In zekere zin zijn ze het research & development team van techno dat nieuwe modellen van ritme en structuur ontwikkelt die andere artiesten kunnen gebruiken, maar zelden daadwerkelijk inzetten. De mixen van vrijdag deden me denken hoe dit wellicht aan de terughoudende houding van Autechre zelf ligt. En of dit anders kan, Autechre dat zich als leider profileert en muziek op een breder niveau probeert te sturen. Voorbij de in zichzelf gekeerde festivals en hun trouwe publiek. Want de mixen lijken bijna een programma te presenteren van de manier waarop muziek de komende jaren zou moeten klinken: veel vrijer, vreemder en verrassender. Veel scherper gerelateerd aan onze huidige realiteit ook. Wellicht zijn deze hints genoeg om nieuwe ideeën te planten die uitgroeien tot een ware 21ste eeuwse muziek en andere, gemeenschappelijke manieren om deze te horen.

Edit: en om de recentelijke activiteiten te completeren is hier Sean Booth at Lifetime Methrave (Tunnel Dive No. 043), afgelopen zondag opgenomen voor Intergalactic FM.

Morley zegt zinnige dingen

Paul Morley op Tomorrow Never Knows (je moet even acclimatiseren aan zijn Manc-accent) met een aantal intrigerende observaties over zijn bijdrage aan de David Bowie tentoonstelling, Art of Noise, Frankie Goes To Hollywood, nieuwe steden en het gevaar van uniformiteit. Ook weer een oude sciencefictionlezer. Die relatie tussen een interesse in SF en popmuziek blijft interessant, maar als je er droog onderzoek naar zou doen ook logisch.

Kwam er overigens achter dat Morley het persbericht voor Oversteps (2010) van Autechre heeft geschreven. Verfrissend anders.

Piketpaal 2: Confield

Nu ik Confield (2001) weer draai vraag ik me af of het niet beter is "grensgebied 2: Autechre oeuvre" als titel te nemen. Confield heeft sinds verschijning faam gekregen als Autechre’s meest extreme gebaar, de plaat waar zelfs hardcore Autechreianen duizelig van worden. Misschien dat ik hem nu genoeg keren heb gedraaid en eindelijk is bezonken want vandaag klinkt Confield zeer vertrouwd (Autechre albums zijn geweldige lange termijn investeringen.) Ik vermoed dat het onlangs verschenen Exai hier ook debet aan is. Twee cd's met nieuwe Autechre-muziek is heel veel Autechre, zeker als een groot deel weer net zo compromisloos knarst en breekt als Confield, vooral na de relatieve open albums Quaristice (2008) en Oversteps (2010). 

In ieder geval geeft Confield nog steeds een bepaalde begrenzing aan die vermoedelijk ligt in de mate waarop de hersens nog plezier kunnen beleven aan de schijnbaar willekeurige verschuivingen van ritme en melodie. De vraag is of dit een cultureel interpretatieve grens vormt die tijdelijk en dus overbrugbaar is, of zit er structureel gewoonweg niet meer in? Kunnen de hersens niet meer willekeur aan om er muziek in te herkennen en esthetisch plezier aan te beleven. Confield klinkt in ieder geval twaalf jaar later begrijpelijk, alsof de de voorheen afzonderlijk bewegende delen eindelijk samenwerken...ook conventioneel mooier dan voorheen. Wellicht omdat Autechre’s gevoel voor melodie vrijwel altijd wordt ondergewaardeerd. Vandaar ook de bovenstaande suggestie dat het oeuvre beter werkt als begrenzing. Een bepaald genot van luisteren naar Autechre ligt in de totale evolutie van het geluid vanaf die eerste tracks op Artificial Intelligence (1992), de manier waarop ze je steeds, heel voorzichtig, gevoeliger maken voor geluid, de piketpaal geduldig verschuiven.

Alles wat je over de toekomst van muziek hoort te weten

Het is natuurlijk excessief. Alsof een nieuwe zon de complete horizon inneemt. Zoveel tracks, zoveel pure genialiteit. De Extended Live Radio Broadcast van Autechre: deel 1 en deel 2. Hoe verder we de 21ste eeuw in bewegen hoe meer ik het gevoel krijg dat we ergens een afslag hebben gemist.
Bijna alle tracks hier klinken fris, zijn klaar om te vertakken in nieuwe paden richting de toekomst.