De geest van het Crystal Palace

Ik las onlangs in El País Semanal een kort artikel uit een serie waarin architecten wordt gevraagd naar hun favoriete gebouw. Die week was Norman Foster aan de beurt die enkele interessante dingen zegt over het Crystal Palace, het imposante gebouw waar de Wereldtentoonstelling van 1851 in werd gehouden. “Zijn bouwtechniek viert het vertrouwen in de toekomst. Zijn idealistische geest verlegde de limieten van ontwerp en techniek.” Een van de interessante opmerkingen van Foster is hoe tijdsdruk en afmeting van het gebouw de architect Joseph Paxton dwong om nieuwe oplossingen te verzinnen. Een vermoeden dat een ambitieus doel stellen, innovatie voortdrijft.

Je kunt niet ontkomen aan proto-Solar Punk associaties: licht, futurisme, kosmopolitisch, innovatief, esthetisch en ruimte voor groen. Daarom is het interessant om er achter te komen dat Foster en zijn bureau de ontwerpers zijn van Medinat Masdar, de duurzame stad in Abu Dhabi (geen auto’s, compleet afhankelijk van duurzame energie, gericht op onderzoek en technologie.) Dit is dan eindelijk de geest van de Crystal Palace herboren. Met een kanttekening, het gevaar dat dit soort steden enclaves van een elite worden, waar het Crystal Palace bedoeld was om iedereen te verbeteren. Aan de andere kant: men moet ergens beginnen en vervolgens hopen dat de inzichten van de constructie elders worden overgenomen.

Overal Alphaville

'Dark inventory, death of a city edition', een interessant stuk over een mogelijke toekomst van de grote stad waar het gunstiger is om huizen leeg te laten staan. 'Legacy' is overigens het nieuwe buzzword, nietwaar? Vraag me of ik een legacy occupant van Amsterdam ben.

Imagine the scenario many years along: streets and streets of vacant properties and offices, because there’s simply no one left who can afford the rents that can make renting worthwhile for landlords. And even though high prices have encouraged large volumes of new supply to be created by developers these have ended up mostly in the hands of wealth-preservationists, going straight into dark inventory stores.

The capital city retains value only as a retail showroom, a cultural tourist spot and/or an arts and social hub for visitors or legacy occupants. But it has all the same been significantly dehumanised because almost no-one can afford to work there. The workers have either been replaced by robots and technology, or forced (unwittingly) into servitude to a faceless overseer who grants them permission to live rent free. Yes, yes.. think Jean-Luc Godard’s Alphaville.

Meanwhile, inevitably, the outskirt flourished as people from the city relocated to more affordable rural or regional parts of the country. This was facilitated by the internet which increasingly enabled people to work from wherever they choose.

De stad van morgen

Fijn interview met Kim Stanley Robinson, de zeer productieve sciencefictionschrijver. Veel intrigerende observaties ook over het schrijfproces. Over de plaats van de stad in de nabije toekomst:

And I think cities are better for the planet’s environmental future than suburban sprawl, which I see so much of in California.
  
So: green cities, neo-traditional design and town planning, densification, white and solar rooftops, garden zones, pedestrian zones, mass transit; and also better agriculture to feed the urban populations, including habitat zones that connect up, so that we’re sharing the planet well with the other life forms, especially the mammals that are suffering so in the current dispensation. 

There is, in short, an integrated total design, including an energy and agricultural vision that could keep all the parts of the ecosystem well, including us. It's still emerging but the outlines are clear, it’s only a matter of building it and enacting it. It is not a technical problem so much as an economic problem, meaning a justice problem. I think it is the big project of the next century or two. And cities will be a major part of it.