Kruder & Dorfmeister - 1995: een zorgeloze toekomst

Als van een ster die al lichtjaren eerder is uitgedoofd werd er in augustus voor het eerst in lange tijd een levensteken ontvangen van Kruder & Dorfmeister, het Weense triphop duo dat de jaren negentig in stijl afsloot. Een nieuwe single ‘Johnson’ met stemmige videoclip viel even op en verdween vrijwel direct van de aandachtsradar. En dan is er toch opeens een compleet album, met het vertrouwde G-Stone symbool en al. In de albumtekst wordt het verhaal uit de doeken gedaan over een album dat in 1995 ongeveer gereed was en waarvan een tiental testpersingen werden uitgedeeld aan vrienden en bekenden (ik wil graag geloven dat een daarvan Helmut Lang was, hier op de hoes bedankt, zodat we misschien ooit ontdekken dat de muziek is gebruikt tijdens een van zijn modeshows.) Om vervolgens te worden vergeten nadat de roem toesloeg. De DAT-tape werd decennia later in een doos van de studio teruggevonden waarna de herenigde Kruder & Dorfmeister met hervonden energie begonnen aan een restauratieproces wat uiteindelijk resulteerde in 1995.

 

Is het verhaal waar of een tot in detail uitgewerkt concept, inclusief Polaroid en in ere gehouden testlabel? Het maakt weinig uit, allebei hebben hun charme. Beide heren waren notoire stoners dus in combinatie met het ritme van het DJ-leven is enige vergeetachtigheid voor te stellen. Maar een heel album aan muziek vergeten? Zeker wanneer een paar jaar later op het hoogtepunt van hun populariteit wordt uitgekeken naar een echt debuutalbum. Het blijft een vreemd verhaal. Toch heb ik een voorkeur voor de legende van de verloren DAT. Het biedt namelijk de mogelijkheid voor een uniek (luister)experiment.

Want wat betekent een nieuwe K&D in 2020 als puur nieuwe muziek? Weinig tot niets. Kruder & Dorfmeister werden gelinkt aan de kortstondige lounge-hype, ik heb geen idee wie van de Weense scene nog muziek maakt, Mo' Wax is inactief en de sociale component, met zijn stemmen en gelach, die zo essentieel was voor de muziek (de bar, coffeeshop, Kaffeehaus) is momenteel stil. Maar de waarde, los van de prettige muziek, is meer voor de doordenkers. Heeft muziek een aura? Is dat verbonden met de tijd waarin het gemaakt is? Kun je dat horen? Kun je inbedding in een cultuur horen? Is het anders dan een plaat uit 1995 in de tweedehandsbakken ontdekken die je toevallig nooit had gehoord?

1995 biedt op het eerste gehoor weinig verrassingen. Het is zonder enige twijfel een Kruder & Dorfmeister-plaat, met dat karakteristieke mengsel van hiphop-beats, dubecho´s en jazzy melodieën. Wat me vooral verbaast is dat het geen nostalgie oproept. Ergens had ik verwacht te worden getransporteerd naar 1995, of iets minder dramatisch, dat de muziek bepaalde associaties zou los wrikken uit mijn herinneringen. Er is dus geen mystiek moment, geen ingang tot een parallel universum. 1995 is op een andere manier vervreemdend, de muziek hoort nergens thuis, niet in het heden—het sociale opgeheven door de plaag, de popmedia vrijwel gedecimeerd en anders gedesinteresseerd—niet in 1995 en waar het thuis had moet horen, in 2000 als goed getimede opvolger van The K+D Sessions (1999), bevindt het zich al helemaal niet.

Een compleet losgezongen muziek, wat een vreemd lot. En toch draai ik de plaat al een week met veel gemak. Dat is niet veranderd, je kunt Kruder & Dorfmeister altijd opzetten, het stoort nooit, heeft een laag verzadigingspunt en kalmeert op stijlvolle wijze. Soms, wanneer de saxofoon wordt gehanteerd, is het te glad als een jaren '80 reclame en het beste blijven Kruder & Dorfmeister wanneer ze genarcotiseerd klinken zoals op het sensueel wazige ‘Morning’ en het lange ‘One Break’ dat loom begint en geduldig evolueert tot een opgewekte jungle-track die onmiskenbaar klinkt als 1995. Er heeft altijd een melancholische schaduw gehangen over de muziek van Kruder & Dorfmeister, de magische tweede kant van Sessions, de tweede helft van DJ-Kicks, Peace Orchestra als medicijn voor de ziel. De melancholie van de blower, zeker. Hier ook heel soms aanwezig, maar over het algemeen is dit een opgewekte plaat uit een onbezonnen tijd, voor de makers, maar ook 1995 in zijn algemeen. Dat is uiteindelijk wat je wel hoort, een zorgeloze toekomst.